Thị trường vàng Việt Nam những ngày qua (đầu tháng 4 năm 2025) đang chứng kiến những diễn biến chưa từng có, với giá vàng miếng SJC liên tục phá vỡ các kỷ lục, có thời điểm áp sát ngưỡng 103 triệu đồng/lượng. Hình ảnh người dân xếp hàng dài từ sáng sớm tại các điểm giao dịch vàng không chỉ phản ánh nhu cầu tăng đột biến mà còn là một hiện tượng kinh tế – xã hội đáng suy ngẫm.
Đằng sau “cơn sốt” này không đơn thuần là hoạt động đầu tư tìm kiếm lợi nhuận, mà sâu xa hơn, nó có thể là biểu hiện của sự bất an và sự dịch chuyển niềm tin trong bối cảnh kinh tế còn nhiều biến số. Bài viết này admin Quân Chứng của Tổ buôn Chứng khoán sẽ đưa ra nguyên nhân và những hệ lụy tiềm ẩn của hiện tượng này đối với nền kinh tế Việt Nam.
A. Lý Giải “Cơn Sốt Vàng”: Khi Niềm Tin Vào Các Kênh Đầu Tư Khác Suy Giảm
Trong lịch sử, đặc biệt là những giai đoạn kinh tế bất ổn, vàng thường được xem là “hầm trú ẩn an toàn” (safe haven). Khủng hoảng tài chính toàn cầu 2008 hay đại dịch COVID-19 năm 2020 là những minh chứng rõ nét cho xu hướng này. Hiện tượng người dân tăng cường mua vàng hiện nay có thể được lý giải bởi sự cộng hưởng của nhiều yếu tố, phản ánh sự suy giảm niềm tin hoặc hiệu quả của các kênh đầu tư khác:
1. Giá vàng tăng vì lo ngại Lạm Phát và Sự Mất Giá Của Đồng Nội Tệ
Khi lạm phát có dấu hiệu gia tăng hoặc tiềm ẩn nguy cơ, giá trị thực của tiền giấy bị xói mòn. Người dân có xu hướng tìm đến vàng – một tài sản hữu hình, có giá trị nội tại và được chấp nhận toàn cầu – như một công cụ để bảo toàn giá trị tài sản trước rủi ro mất giá của tiền tệ.
2. Hiệu Quả Sinh Lời Thấp Hoặc Rủi Ro Cao Từ Các Kênh Đầu Tư Khác so với Vàng
- Tiết kiệm ngân hàng: Lãi suất tiền gửi, dù ổn định, nhưng có thể không đủ hấp dẫn so với mức lạm phát kỳ vọng hoặc không đáp ứng mục tiêu gia tăng tài sản nhanh chóng.
- Thị trường chứng khoán: Biến động khó lường, tiềm ẩn rủi ro thua lỗ cao khiến nhiều nhà đầu tư e ngại, đặc biệt là những người không chuyên.
- Thị trường bất động sản: Giai đoạn chững lại về thanh khoản, giá có thể đi ngang hoặc điều chỉnh, khiến kênh này kém hấp dẫn trong ngắn hạn.
3. Yếu Tố Tâm Lý và Kỳ Vọng Thị Trường
Khi giá vàng liên tục tăng và thông tin về việc người dân mua vàng lan tỏa rộng rãi, tâm lý đám đông và hiệu ứng FOMO (Fear Of Missing Out – Sợ bỏ lỡ) có thể được kích hoạt, thúc đẩy thêm nhu cầu mua vào với kỳ vọng giá sẽ còn tăng cao hơn nữa.
4. Chênh Lệch Giá Vàng Trong Nước và Quốc Tế
Mức chênh lệch lớn giữa giá vàng SJC và giá vàng thế giới cũng là yếu tố đặc thù tại Việt Nam, đôi khi tạo ra các đợt sóng đầu cơ cục bộ.
Tóm lại, việc dòng tiền chảy mạnh vào thị trường vàng không chỉ đơn thuần là hành vi đầu tư, mà còn là một chỉ báo đo lường mức độ bất an và sự thiếu vắng các lựa chọn đầu tư hiệu quả, an toàn trong cảm nhận của một bộ phận đáng kể người dân.
ĐỂ NHẬN SỚM NHẤT CƠ HỘI CỔ PHIẾU, THAM GIA NHÓM KHÁCH HÀNG VVIP
Zalo cộng đồng Top Cổ phiếu (miễn phí): LINK NHÓM TẠI ĐÂY
B. Hệ Lụy Đối Với Nền Kinh Tế: Rủi Ro “Đóng Băng” Nguồn Vốn Xã Hội
Khi một lượng lớn nguồn lực tài chính trong xã hội không được đưa vào lưu thông, đầu tư sản xuất hay tiêu dùng, mà thay vào đó là tích trữ dưới dạng vàng, nền kinh tế sẽ phải đối mặt với những tác động tiêu cực và chi phí cơ hội không nhỏ:
- Suy Giảm Nguồn Vốn Cho Sản Xuất Kinh Doanh: Tiền không gửi vào ngân hàng làm giảm nguồn vốn huy động, khiến các doanh nghiệp khó tiếp cận tín dụng hơn để đầu tư máy móc, mở rộng nhà xưởng, trả lương công nhân, và đổi mới công nghệ. Điều này trực tiếp kìm hãm năng lực sản xuất và tăng trưởng của khu vực doanh nghiệp.
- Áp Lực Lên Mặt Bằng Lãi Suất: Để cạnh tranh huy động vốn trong bối cảnh người dân giữ tiền mặt hoặc vàng, các ngân hàng có thể buộc phải tăng lãi suất tiền gửi, từ đó có thể đẩy lãi suất cho vay lên cao, làm tăng chi phí tài chính cho toàn bộ nền kinh tế.
- Giảm Tổng Cầu và Sức Mua: Tiền “nằm im” trong két sắt đồng nghĩa với việc giảm chi tiêu tiêu dùng và đầu tư tư nhân, hai động lực quan trọng của tăng trưởng GDP. Nền kinh tế có thể rơi vào vòng xoáy tăng trưởng chậm lại do thiếu cầu.
- Ảnh Hưởng Gián Tiếp Đến Ngân Sách Nhà Nước: Hoạt động kinh tế kém sôi động sẽ ảnh hưởng đến kết quả kinh doanh của doanh nghiệp và thu nhập của người dân, từ đó tác động tiêu cực đến nguồn thu thuế của nhà nước.
Về bản chất, hiện tượng đổ xô mua vàng tích trữ chính là việc “rút máu” khỏi vòng tuần hoàn kinh tế, làm suy yếu động lực phát triển chung và đi ngược lại mục tiêu lưu thông tiền tệ hiệu quả.
Kết Luận
Hiện tượng giá vàng tăng cao kỷ lục và người dân đổ xô mua tích trữ tại Việt Nam đầu tháng 4/2025, dù phản ánh quyền tự do tài sản, nhưng về bản chất là một tín hiệu cảnh báo về mức độ bất an và sự suy giảm niềm tin vào sự ổn định kinh tế cũng như hiệu quả của các kênh đầu tư khác. Việc một nguồn lực tài chính lớn của xã hội bị “đóng băng” trong vàng thay vì tham gia vào chu trình sản xuất, kinh doanh, tiêu dùng là một thách thức không nhỏ đối với mục tiêu phục hồi và tăng trưởng bền vững của nền kinh tế.
Một nền kinh tế khỏe mạnh và năng động được xây dựng trên nền tảng niềm tin, nơi người dân và doanh nghiệp an tâm gửi tiết kiệm, mạnh dạn đầu tư, mở rộng sản xuất kinh doanh. Do đó, thay vì chỉ tập trung vào việc quản lý thị trường vàng đơn lẻ, các giải pháp chính sách cần hướng đến mục tiêu căn cơ là ổn định vĩ mô, kiểm soát lạm phát, phát triển các thị trường vốn minh bạch, hiệu quả và quan trọng nhất là khôi phục, củng cố vững chắc niềm tin của người dân và nhà đầu tư vào tương lai kinh tế đất nước.
TRỞ THÀNH HỘI VIÊN VVIP NHẬN DANH MỤC VÀ TƯ VẤN SỚM NHẤT
Liên hệ mở tài khoản VPS / TCBS / MBS tham gia nhóm Khách hàng VVIP
MR Quân Chứng – Zalo: 0981.562.850
