Khi nào thị trường chứng khoán Việt Nam nâng hạng?

Khi nào thị trường chứng khoán Việt Nam nâng hạng? Đây là thắc mắc lớn của nhà đầu tư bởi sự kiện này có thể thu hút vốn ngoại và nâng cao vị thế tài chính quốc gia. Dù vậy, lộ trình còn phụ thuộc vào nhiều tiêu chí và cải cách quan trọng. Trong bài viết dưới đây, Tổ Buôn Chứng sẽ giúp bạn giải mã khi nào thị trường chứng khoán Việt Nam nâng hạng!

Thị trường chứng khoán Việt Nam hiện nay đang trong giai đoạn chuyển mình mạnh mẽ, chịu tác động từ nhiều yếu tố kinh tế và chính sách. Để hiểu rõ bức tranh tổng thể cũng như xác định được khi nào thị trường chứng khoán Việt Nam nâng hạng, cần xem xét bối cảnh vĩ mô, diễn biến thị trường, cũng như các cải cách và yếu tố quốc tế đang định hình xu hướng đầu tư.

1.1. Bối cảnh vĩ mô

Hiện nay, bối cảnh kinh tế vĩ mô của Việt Nam khá tích cực với tốc độ tăng trưởng GDP nằm trong nhóm cao của khu vực, cùng với sự ổn định từ dòng vốn FDI và cán cân thương mại. Chính phủ tập trung thúc đẩy đầu tư công, giải quyết điểm nghẽn bất động sản và phát triển hạ tầng. Đồng thời, xu hướng nới lỏng tiền tệ toàn cầu đang tạo thêm kỳ vọng hỗ trợ cho thị trường tài chính và chứng khoán.

• Tăng trưởng GDP 6 tháng đầu năm 2025 đạt 7,52%, cao hơn so với cùng kỳ, phản ánh sức bật từ tiêu dùng nội địa và xuất khẩu.
• Xuất khẩu tiếp tục thặng dư, trong đó các ngành điện tử, dệt may, nông sản đóng vai trò trụ cột; cùng với đó, FDI giải ngân đạt kỷ lục, đặc biệt ở lĩnh vực công nghệ cao và năng lượng sạch.
• Đầu tư công được đẩy mạnh, với trọng tâm là hạ tầng giao thông (cao tốc Bắc – Nam, sân bay Long Thành), giúp kích thích nhiều ngành liên quan.
• Bất động sản dần tháo gỡ pháp lý, kỳ vọng phục hồi phân khúc nhà ở và hạ tầng khu công nghiệp.
• Xu hướng giảm lãi suất toàn cầu (đặc biệt từ Fed) nếu diễn ra sẽ hỗ trợ dòng vốn ngoại, đồng thời giảm áp lực tỷ giá và chi phí vay vốn trong nước.

1.2. Diễn biến thị trường chứng khoán

Diễn biến thị trường chứng khoán Việt Nam thời gian gần đây ghi nhận nhiều tín hiệu tích cực với thanh khoản cao và chỉ số VN-Index liên tục tiến lên vùng đỉnh mới. Sự tham gia mạnh mẽ của nhà đầu tư cá nhân trong nước trở thành lực đỡ chính, trong khi dòng vốn ngoại vẫn thận trọng chờ các tín hiệu nâng hạng. Tuy vậy, thị trường cũng xuất hiện những nhịp điều chỉnh khi áp lực chốt lời tăng cao và tâm lý dễ bị ảnh hưởng bởi thông tin vĩ mô quốc tế.

• VN-Index đạt mức cao kỷ lục mới trong 2025, phản ánh dòng tiền mạnh từ nhà đầu tư nội.
• Thanh khoản duy trì trên mức trung bình nhiều năm, cho thấy sự sôi động của thị trường.
• Nhà đầu tư cá nhân chiếm tỷ trọng lớn, trong khi khối ngoại mua ròng/ bán ròng đan xen, chủ yếu quan sát chờ nâng hạng.
• Một số nhịp điều chỉnh xuất hiện do áp lực chốt lời ngắn hạn, đặc biệt ở nhóm cổ phiếu đầu cơ.
• Ngành ngân hàng, bất động sản, hạ tầng tiếp tục dẫn dắt, trong khi một số ngành xuất khẩu chịu ảnh hưởng từ cầu thế giới chậm lại.

1.3. Cải cách và yếu tố quốc tế

Trong bối cảnh hiện nay, cải cách thể chế và yếu tố quốc tế đóng vai trò then chốt đối với sự phát triển của thị trường chứng khoán Việt Nam. Chính phủ đang đẩy mạnh cải cách nhằm đáp ứng chuẩn mực quốc tế, đồng thời tận dụng xu hướng dòng vốn toàn cầu để nâng cao vị thế thị trường.

• Nâng hạng thị trường: Việt Nam đang tích cực đáp ứng tiêu chí của FTSE Russell và MSCI. Đặc biệt, Chính phủ đã phê duyệt Đề án nâng hạng thị trường chứng khoán, coi đây là nhiệm vụ trọng tâm để chuyển từ “cận biên” lên “mới nổi”, qua đó kỳ vọng thu hút dòng vốn quốc tế hàng chục tỷ USD.
• Cải cách pháp lý và minh bạch: Chuẩn hóa báo cáo tài chính theo IFRS, tăng cường công bố thông tin, cải thiện quản trị doanh nghiệp, giúp thị trường tiệm cận chuẩn quốc tế.
• Nới room cho nhà đầu tư ngoại: Từng bước tháo gỡ rào cản về tỷ lệ sở hữu nước ngoài, tạo điều kiện để vốn ngoại tham gia sâu hơn vào các doanh nghiệp niêm yết.
• Yếu tố quốc tế: Xu hướng giảm lãi suất của Fed và các ngân hàng trung ương lớn có thể thúc đẩy dòng vốn dịch chuyển sang các thị trường mới nổi, trong đó có Việt Nam.
• Địa chính trị và thương mại toàn cầu: Căng thẳng thương mại, biến động giá dầu, lạm phát thế giới… vẫn là yếu tố có thể tác động ngắn hạn đến tâm lý và dòng vốn.

1.4. Sơ kết về thị trường chứng khoán Việt Nam

Nhìn chung, thị trường chứng khoán Việt Nam đang thể hiện sức bật mạnh mẽ nhờ nền tảng vĩ mô ổn định, dòng tiền nội địa sôi động và các cải cách hướng tới chuẩn mực quốc tế. Việc Chính phủ phê duyệt Đề án nâng hạng thị trường cùng nỗ lực thu hút vốn ngoại hứa hẹn sẽ củng cố vị thế của Việt Nam trên bản đồ đầu tư toàn cầu. Dù vẫn tồn tại những rủi ro từ nhịp điều chỉnh ngắn hạn và biến động quốc tế, triển vọng dài hạn của thị trường vẫn rất tích cực.

Điều kiện nâng hạng thị trường chứng khoán là yếu tố quan trọng để Việt Nam thu hút dòng vốn ngoại và nâng cao uy tín quốc gia. Trong thời gian qua, Việt Nam đã có nhiều cải cách mạnh mẽ, từng bước đáp ứng các tiêu chí quốc tế do FTSE Russell và MSCI đưa ra. Vậy, Việt Nam đã đạt được những tiêu chí nào và còn cần hoàn thiện ở đâu?

2.1. Tiêu chí Việt Nam đã đáp ứng

Trong những năm gần đây, Việt Nam đã có những bước tiến rõ rệt, đặc biệt ở các tiêu chí mang tính “nút thắt” như bãi bỏ tiền ký quỹ trước giao dịch và nâng cao tính minh bạch thông tin. Ngoài ra, các tiêu chí định lượng về vốn hóa, thanh khoản, số lượng doanh nghiệp niêm yết cũng đã được thỏa mãn. Những cải cách này tạo nền tảng quan trọng cho việc tiến gần hơn đến mục tiêu nâng hạng.

• Bãi bỏ yêu cầu ký quỹ trước khi giao dịch (pre-funding): Tháng 11/2024, theo Thông tư 68/2024/TT-BTC.
• Minh bạch thông tin, công bố báo cáo song ngữ: Triển khai từ 2023, mở rộng giai đoạn 2024–2025.
• Đáp ứng các tiêu chí định lượng về vốn hóa và thanh khoản: Ghi nhận từ 2022–2023.
• Hoàn thiện khung pháp lý về giới hạn sở hữu nước ngoài (FOL): Cập nhật, sửa đổi nhiều văn bản pháp luật giai đoạn 2023–2024.
• Kế hoạch nâng hạng được Chính phủ phê duyệt: 2023, xác định mục tiêu ngắn – trung – dài hạn.

2.2. Tiêu chí cần hoàn thiện

Mặc dù đạt nhiều tiến bộ, Việt Nam vẫn còn một số tiêu chí quan trọng chưa đáp ứng đầy đủ. Các yếu tố liên quan đến chất lượng thị trường như CCP, tự do ngoại hối, công bố thông tin bằng tiếng Anh đồng bộ, hay các công cụ tài chính phụ trợ (bán khống, cho vay chứng khoán) vẫn là trở ngại. Đây là những yếu tố mà Chính phủ và cơ quan quản lý đang tập trung xử lý trong lộ trình sắp tới.

• Trung tâm thanh toán bù trừ tập trung (CCP): Dự kiến hoàn thành, vận hành cùng hệ thống KRX trong 2025.
• Hạn chế về sở hữu nước ngoài ở một số ngành: Đang rà soát, điều chỉnh theo lộ trình 2025–2026.
• Công bố thông tin bằng tiếng Anh đồng bộ ở tất cả doanh nghiệp niêm yết: Dự kiến áp dụng toàn diện từ 2025.
• Dịch vụ tài chính phụ trợ (bán khống, cho vay chứng khoán): Triển khai thí điểm sau khi KRX vận hành ổn định, khoảng 2025–2026.
• Tự do hóa ngoại hối, chuyển tiền linh hoạt hơn cho NĐT ngoại: Dự kiến cải thiện trong giai đoạn 2025–2027.

2.3. Việt Nam đã đáp ứng được những tiêu chí nâng hạng thị trường nào?

Để biết được Việt Nam đã đáp ứng được tiêu chí nâng hạng thị trường nào của MSCI và FTSE Russell thì nhà đầu tư hãy tham khảo bảng sau:

2.4. Tạm kết về điều kiện nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam

Nhìn chung, Việt Nam đã đạt được nhiều tiêu chí then chốt để tiến gần mục tiêu nâng hạng thị trường, từ minh bạch thông tin, bỏ tiền ký quỹ trước giao dịch, đến cải thiện vốn hóa và thanh khoản. Tuy nhiên, một số yếu tố như CCP, tự do ngoại hối và dịch vụ tài chính phụ trợ vẫn đang trong lộ trình hoàn thiện. Với tiến độ cải cách hiện nay, câu hỏi khi nào Việt Nam nâng hạng thị trường đang trở nên gần hơn bao giờ hết, hứa hẹn thu hút dòng vốn ngoại và nâng tầm uy tín quốc gia trong những năm tới.

Để trả lời câu hỏi khi nào thị trường chứng khoán Việt Nam nâng hạng, cần xem xét các mốc thời gian dự kiến cũng như các kịch bản triển khai trong lộ trình cải cách. Việc phân tích chi tiết từng giai đoạn sẽ giúp nhà đầu tư nắm rõ thời điểm thị trường có thể chính thức bước lên tầm mới nổi

3.1. Các mốc thời gian dự kiến

• 2018: Việt Nam được FTSE Russell đưa vào danh sách theo dõi nâng hạng.
• 2020–2023: MSCI nhiều lần ghi nhận tiến bộ nhưng vẫn giữ Việt Nam ở nhóm Frontier Market.
  2025: Chính phủ đặt mục tiêu nâng hạng trong Đề án phát triển thị trường vốn, với kỳ vọng sớm nhất được FTSE công nhận Emerging Market.
• 2026: Nếu đáp ứng đủ tiêu chí (thanh toán, công bố thông tin, room ngoại…), có thể chính thức được FTSE nâng hạng.
• 2027–2029: Khả năng cao MSCI sẽ cân nhắc đưa Việt Nam vào danh sách theo dõi (watchlist).
• 2030: Mục tiêu chiến lược là hoàn tất việc được MSCI công nhận Emerging Market.

3.2. Các kịch bản thời gian

Kịch bản lạc quan

• FTSE Russell: Chính thức nâng hạng ngay trong giai đoạn 2025–2026.
• MSCI: Vào watchlist 2026–2027 và nâng hạng vào 2028.

 Kịch bản cơ sở

• FTSE Russell: Nâng hạng trong khoảng 2026.
• MSCI: Vào watchlist 2027–2028, nâng hạng chính thức 2029–2030.

Kịch bản thận trọng

• FTSE Russell: Bị chậm lại do chậm cải cách hệ thống KRX, room ngoại hay thanh toán T+0, có thể lùi tới 2027–2028.
• MSCI: Chỉ được đưa vào watchlist cuối thập kỷ, và nâng hạng sau 2030.

3.3. Đánh giá chung về khi nào thị trường chứng khoán Việt Nam nâng hạng

Nhìn chung, khi nào thị trường chứng khoán Việt Nam nâng hạng phụ thuộc chặt chẽ vào tiến độ cải cách, hoàn thiện hệ thống thanh toán, minh bạch thông tin và nới room ngoại. Với lộ trình hiện tại, khả năng cao Việt Nam sẽ được FTSE Russell nâng hạng vào 2026, trong khi MSCI có thể đưa vào watchlist từ 2027–2028 và chính thức nâng hạng vào cuối thập kỷ. Dù các kịch bản có thể khác nhau, triển vọng nâng hạng vẫn đang mở ra cơ hội lớn thu hút vốn ngoại và củng cố vị thế thị trường trên trường quốc tế.

Việt Nam đang đẩy mạnh cải cách để tiến tới nâng hạng thị trường chứng khoán từ cận biên lên mới nổi. Những dấu hiệu nhận biết khả năng nâng hạng có thể thấy ở:

• Chính sách & pháp lý: Chính phủ chính thức phê duyệt Đề án nâng hạng thị trường chứng khoán; Bộ Tài chính và UBCKNN ban hành quy định mới về nới room ngoại, tự do hóa dòng vốn và bảo vệ nhà đầu tư.
• Hạ tầng giao dịch: Hệ thống KRX đi vào vận hành, cho phép giao dịch T+0, bán khống, vay/mượn chứng khoán; cơ chế thanh toán được cải tiến, rút ngắn thời gian xử lý theo chuẩn quốc tế.
• Thị trường & doanh nghiệp: Thanh khoản thị trường duy trì mức cao, vốn hóa/GDP tiếp tục tăng; doanh nghiệp niêm yết áp dụng chuẩn IFRS, công bố thông tin song ngữ và nâng cao minh bạch.
• Dòng vốn & tín hiệu quốc tế: Dòng vốn ngoại từ quỹ ETF và quỹ chủ động gia tăng mạnh, đón đầu nâng hạng; MSCI và FTSE Russell duy trì Việt Nam trong danh sách theo dõi với đánh giá tích cực.

Dưới đây là những thắc mắc thường gặp về lộ trình nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam mà Tổ Buôn Chứng Khoán đã tổng hợp:

Tổng quan, khi nào thị trường chứng khoán Việt Nam nâng hạng phụ thuộc chủ yếu vào tiến độ cải cách và đàm phán quốc tế. Việc hoàn thiện hệ thống thanh toán KRX, minh bạch thông tin và nới room ngoại là những yếu tố then chốt. Với lộ trình đã được Chính phủ phê duyệt, khả năng Việt Nam được FTSE Russell nâng hạng vào 2026 là rất cao. MSCI có thể đưa Việt Nam vào watchlist từ 2027–2028 và chính thức công nhận vào cuối thập kỷ.